Budżet obywatelski, często zwany także partycypacyjnym, to demokratyczny proces, w którym mieszkańcy wspólnie decydują, na co przeznaczyć wyodrębnioną część budżetu gminy.

Budżet obywatelski – to włączanie społeczności lokalnej w proces sprawowania władzy w samorządach oraz większa przejrzystość działań samorządu terytorialnego.

Budżet partycypacyjny różni się od konsultacji społecznych tym, że decyzje podjęte przez mieszkańców są wiążące. Jest wiele różnych modeli takiego budżetu. W każdym z nich zakres bezpośredniego wpływu mieszkańców jest różny. Jednak najistotniejsze jest to, iż mieszkańcy mają możliwość zabrania głosu.

Budżet partycypacyjny to bardziej efektywne zarządzanie pieniędzmi:

• w prosty sposób pozawala określić potrzeby większości mieszkańców
• skutecznie odpowiada na oczekiwania
• integruje lokalną społeczność
• wpływa na podniesienie poziomu społecznego zaufania do władz lokalnych